Bractwo św. Jerzego - Elbląg: Różnice pomiędzy wersjami

Z MediWiki
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
 
(Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
W Elblągu, na przełomie XIII i XIV wieku powstało, jak w wielu miastach Hanzy, [[Bractwa Św. Jerzego|Bractwo św. Jerzego]], które istniało tu do 1945 roku.  
+
W Elblągu, na przełomie XIII i XIV wieku powstało, jak w wielu miastach Hanzy, jedno z [[Bractwa Św. Jerzego|Bractw św. Jerzego]]. Bractwo to działało w Elblągu do 1945 roku.  
  
 +
[[Plik:Dwór Artusa w Elblągu.jpeg|thumb|300px|right|'''nieistniejący dziś Dwór Artusa w Elblągu (róg Starego Rynku i Kowalskiej), zdjęcie sprzed 1878 r.''']]
 
==Dwór Artusa==
 
==Dwór Artusa==
  
Początkowa działalność związana jest z funkcjonowaniem [[Dwór Artusa - Elbląg|Dworu Artusa]]. Bractwo od początku istnienia uczestniczyło w tworzeniu tej instytucji, a od końca XVI wieku kontynuowało te średniowieczne tradycje, już w przez siebie zbudowanym i zarządzanym Dworze Artusa. Dwór, a właściwie funkcjonującą na tym miejscu kamienicę, musiało sprzedać w 1919 roku.  
+
Początkowa działalność związana jest z funkcjonowaniem [[Dwór Artusa - Elbląg|Dworu Artusa]]. Bractwo od początku istnienia uczestniczyło w tworzeniu tej instytucji, a od końca XVI wieku kontynuowało te średniowieczne tradycje, już w przez siebie zbudowanym i zarządzanym Dworze Artusa.
  
 
==Ołtarz bracki==
 
==Ołtarz bracki==
Od 1478 Bractwo miało, w Kościele Św. Mikołaja, bogato wyposażony ołtarz bracki.  
+
Od 1478 Bractwo miało, w Kościele Św. Mikołaja, bogato wyposażony ołtarz bracki. Bractwo działało i po reformacji, choć ponoć cele religijne zeszły na drugi plan, a głównym celem stała się dobroczynność i życie towarzyskie. Czas rozkwitu Bractwa to podobno koniec XVI i początek XVII wieku.
  
Ponoć
+
==Ogród strzelecki==
Czas rozkwitu Bractwa Św. Jerzego to lata między 1580 i 1628. W latach tych handel elbląski nabrał znaczącego rozpędu, dzięki osiedleniu się angielskiej Eastland Companie.
+
"Patrycjuszowski ogród strzelecki w Starym Mieście Elblągu był położony pomiędzy murami miejskimi wewnątrz fosy na odcinku od Bramy Kowalskiej do Bramy Targowej. W pobliżu ogrodu znajdowała się również siedziba bractwa strzeleckiego, w której organizowano uczty. W przypadku ładnej pogody ustawiano
 +
w pobliżu siedziby bractwa do 12 stołów. W 1544 roku w siedzibie patrycjuszowskiego bractwa strzeleckiego w Elblągu organizowano przyjęcie, na które
 +
przybyło 625 mieszkańców miasta. 12 VIII 1601 roku uchwałą rady miejskiej miasta Elbląga przeniesiono siedzibę patrycjuszowskiego ogrodu strzeleckiego. Od tego czasu do 1786 lub 1787 roku znajdował się on pomiędzy Bramą Targową a rzeką Elbląg". {3} Warto jednak pamietać, że równolegle istniał i miejski ogród strzelecki związany z [[Bractwo Kurkowe - Elbląg|Bractwem Kurkowym]].  
  
Po reformacji cele religijne zeszły na drugi plan. Celem głównym stała się dobroczynność i wykwintne życie towarzyskie, głównie w szlacheckich ogrodach i dworach. Tak jak ich poprzednicy, Bracia w okresie Biedermeier za najszczytniejszy obowiązek uważali wspieranie osób szanowanych i
+
==Dalsze losy==
potrzebujących pomocy oraz poświęcanie swoich sił i dostępnych środków na wspieranie użytecznych inwestycji w rodzinnym mieście. W okresie Biedermeier ilość członków
+
O słabości Bractwa w XVIII wieku świadczyć może fakt, że wybudowany nowy budynek Dworu Artusa (ozdobiony rzeźbą św. Jerzego) nie miał już sali na wspólne spotkania. W XIX wieku Bractwo było klubem elitarnym i nielicznym (w okresie od 1815 do 1848 do Bractwa Św. Jerzego należało ponoć 21 znanych z nazwiska mężczyzn {2}.
 +
 
 +
Po I w.ś. Bractwo było zmuszone sprzedać kamienicę, która ostatecznie została zniszczona w lutym 1945 r.
  
==Ogród strzelecki==
 
Patrycjuszowski
 
ogród strzelecki w Starym Mieście Elblągu był położony pomiędzy murami
 
miejskimi wewnątrz fosy na odcinku od Bramy Kowalskiej do Bramy Targowej. W pobliżu ogrodu znajdowała się również siedziba bractwa strzeleckiego, w której organizowano uczty. W przypadku ładnej pogody ustawiano
 
w pobliżu siedziby bractwa do 12 stołów. W 1544 roku w siedzibie patrycjuszowskiego bractwa strzeleckiego w Elblągu organizowano przyjęcie, na które
 
przybyło 625 mieszkańców miasta11. 12 VIII 1601 roku uchwałą rady miejskiej
 
miasta Elbląga przeniesiono siedzibę patrycjuszowskiego ogrodu strzeleckiego. Od tego czasu do 1786 lub 1787 roku znajdował się on pomiędzy Bramą
 
Targową a rzeką Elbląg12.
 
Pierwsze wzmianki mówiące o planowaniu założenia og
 
 
==Źródła==
 
==Źródła==
[http://dziennikelblaski.pl/430430,Sklep-z-butami-w-Dworze-Artusa.html  Lech Słodownik, Sklep z butami w Dworze Artusa, Dziennik Elbląski 8 kwietnia 2017]
+
{1} [http://dziennikelblaski.pl/430430,Sklep-z-butami-w-Dworze-Artusa.html  Lech Słodownik, Sklep z butami w Dworze Artusa, Dziennik Elbląski 8 kwietnia 2017]
  
[https://www.elblag-moje-miasto.pl/bractwo-sw-jerzego/ Hans-Joachim Pfau Bractwo Św. Jerzego]
+
{2} [https://www.elblag-moje-miasto.pl/bractwo-sw-jerzego/ Hans-Joachim Pfau Bractwo Św. Jerzego]
  
[Krzysztof Mastykarz Ogrody strzeleckie w miastach Prus Krzyżackich i Królewskich XIV-XVI wieku na przykładzie Torunia, Chełmna, Brodnicy i Elbląga https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Meritum/Meritum-r2013-t5/Meritum-r2013-t5-s17-26/Meritum-r2013-t5-s17-26.pdf]
+
{3} [https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Meritum/Meritum-r2013-t5/Meritum-r2013-t5-s17-26/Meritum-r2013-t5-s17-26.pdf Krzysztof Mastykarz Ogrody strzeleckie w miastach Prus Krzyżackich i Królewskich XIV-XVI wieku na przykładzie Torunia, Chełmna, Brodnicy i Elbląga]

Aktualna wersja na dzień 17:46, 2 lip 2021

W Elblągu, na przełomie XIII i XIV wieku powstało, jak w wielu miastach Hanzy, jedno z Bractw św. Jerzego. Bractwo to działało w Elblągu do 1945 roku.

nieistniejący dziś Dwór Artusa w Elblągu (róg Starego Rynku i Kowalskiej), zdjęcie sprzed 1878 r.

Dwór Artusa

Początkowa działalność związana jest z funkcjonowaniem Dworu Artusa. Bractwo od początku istnienia uczestniczyło w tworzeniu tej instytucji, a od końca XVI wieku kontynuowało te średniowieczne tradycje, już w przez siebie zbudowanym i zarządzanym Dworze Artusa.

Ołtarz bracki

Od 1478 Bractwo miało, w Kościele Św. Mikołaja, bogato wyposażony ołtarz bracki. Bractwo działało i po reformacji, choć ponoć cele religijne zeszły na drugi plan, a głównym celem stała się dobroczynność i życie towarzyskie. Czas rozkwitu Bractwa to podobno koniec XVI i początek XVII wieku.

Ogród strzelecki

"Patrycjuszowski ogród strzelecki w Starym Mieście Elblągu był położony pomiędzy murami miejskimi wewnątrz fosy na odcinku od Bramy Kowalskiej do Bramy Targowej. W pobliżu ogrodu znajdowała się również siedziba bractwa strzeleckiego, w której organizowano uczty. W przypadku ładnej pogody ustawiano w pobliżu siedziby bractwa do 12 stołów. W 1544 roku w siedzibie patrycjuszowskiego bractwa strzeleckiego w Elblągu organizowano przyjęcie, na które przybyło 625 mieszkańców miasta. 12 VIII 1601 roku uchwałą rady miejskiej miasta Elbląga przeniesiono siedzibę patrycjuszowskiego ogrodu strzeleckiego. Od tego czasu do 1786 lub 1787 roku znajdował się on pomiędzy Bramą Targową a rzeką Elbląg". {3} Warto jednak pamietać, że równolegle istniał i miejski ogród strzelecki związany z Bractwem Kurkowym.

Dalsze losy

O słabości Bractwa w XVIII wieku świadczyć może fakt, że wybudowany nowy budynek Dworu Artusa (ozdobiony rzeźbą św. Jerzego) nie miał już sali na wspólne spotkania. W XIX wieku Bractwo było klubem elitarnym i nielicznym (w okresie od 1815 do 1848 do Bractwa Św. Jerzego należało ponoć 21 znanych z nazwiska mężczyzn {2}.

Po I w.ś. Bractwo było zmuszone sprzedać kamienicę, która ostatecznie została zniszczona w lutym 1945 r.

Źródła

{1} Lech Słodownik, Sklep z butami w Dworze Artusa, Dziennik Elbląski 8 kwietnia 2017

{2} Hans-Joachim Pfau Bractwo Św. Jerzego

{3} Krzysztof Mastykarz Ogrody strzeleckie w miastach Prus Krzyżackich i Królewskich XIV-XVI wieku na przykładzie Torunia, Chełmna, Brodnicy i Elbląga