Niewolnictwo: Różnice pomiędzy wersjami
m (Piotr Frączak przeniósł stronę Towarzystwo Przyjaciół Czarnych do Niewolnictwo) |
|||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | 1788 - | + | W roku 1772 niewolnictwo zostało uznane za nielegalne w Anglii i Walii (sprawa Jamesa Somerseta). |
| + | |||
| + | W 1776 r. Thomas Jefferson zamierzał umieścić w Deklaracji Niepodległości USA potępienie niewolnictwa jako okrutnej wojny przeciw samej naturze ludzkiej, lecz nie znalazł poparcia wśród reszty delegatów na Kongres Kontynentalny. Konstytucja USA zakazała jedynie sprowadzania niewolników począwszy od 1807 r. | ||
| + | |||
| + | Pierwszym krajem, który zakazał handlu niewolnikami, została w 1792 roku Dania. | ||
| + | |||
| + | Pierwszym państwem, które formalnie zakazało niewolnictwa (4 lutego 1794 r.) była rewolucyjna Francja, jednak wkrótce Napoleon Bonaparte je przywrócił (1802). | ||
| + | |||
| + | Handlu niewolnikami zakazano postanowieniami kongresu wiedeńskiego w 1815, lecz nadal wolno było ich posiadać. | ||
| + | |||
| + | W koloniach brytyjskich handel ludźmi zniesiono w 1807, instytucję niewolnictwa w 1833 (z wyjątkiem Cejlonu oraz terytoriów podległych Kompanii Wschodnioindyjskiej, gdzie zniesiono je ostatecznie w 1843), we francuskich w 1848, w USA w 1865 (13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych), w Brazylii w 1888 r. Zakaz niewolnictwa powtórzono na międzynarodowych kongresach w Berlinie w 1885 i Brukseli w 1890 r. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | =Abolicjonizm= | ||
| + | XVIII i XIX wieku ruch społeczno-polityczny i ideowy w Europie (głównie w Wielkiej Brytanii i Francji) i obu Amerykach (głównie w Stanach Zjednoczonych), stawiający sobie za zadanie zniesienie niewolnictwa i związanego z nim handlu ludźmi. | ||
| + | |||
| + | ==Wielka Brytania== | ||
| + | |||
| + | 1787 Society for Effecting the Abolition of the Slave Trade), | ||
| + | |||
| + | ==Ameryka== | ||
| + | |||
| + | [[Kwakrzy]] | ||
| + | |||
| + | ==Francja== | ||
| + | |||
| + | ===Towarzystwo Przyjaciół Czarnych=== | ||
| + | |||
| + | 1788 - 1791 | ||
Société des amis des Noirs | Société des amis des Noirs | ||
| Linia 15: | Linia 43: | ||
Emmanuel-Joseph Sieyès | Emmanuel-Joseph Sieyès | ||
| − | + | ===Towarzystwo Przyjaciół Murzynów i Kolonii=== | |
Na mocy Dyrektoriatu utworzono Towarzystwo Przyjaciół Murzynów i Kolonii spotykało się 1796-1799, w skład którego weszli niektórzy z byłych członków pierwszego (Abbé Grégoire, Lanthenas) | Na mocy Dyrektoriatu utworzono Towarzystwo Przyjaciół Murzynów i Kolonii spotykało się 1796-1799, w skład którego weszli niektórzy z byłych członków pierwszego (Abbé Grégoire, Lanthenas) | ||
| − | + | Niewolnictwo zostało zniesione przez Konwent Narodowy 4 lutego 1794 roku. Następnie, po przywróceniu niewolnictwa przez Napoleona I w 1802 r. | |
| + | |||
| + | ===Towarzystwo Moralności Chrześcijańskiej=== | ||
| + | założone w 1821 r., podjęło pałeczkę, powołując w 1822 r. Komitet ds. Zniesienia Handlu Czarnymi Niewolnikami3, którego niektórzy członkowie są przyszłymi założycielami SFAE4. Po ulepszeniach uzyskanych w pierwszych latach panowania Ludwika Filipa I, zwłaszcza w zakresie handlu niewolnikami, komitet ten został rozwiązany. | ||
| − | + | ===Francuskie Towarzystwo na rzecz Zniesienia Niewolnictwa=== | |
| + | (SFAE) [https://fr.wikipedia.org/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_fran%C3%A7aise_pour_l%27abolition_de_l%27esclavage kliknij] było francuskim stowarzyszeniem, które w latach 1834–1848 | ||
| − | W 1833 r. parlament brytyjski uchwalił ustawę decydującą o stopniowym zniesieniu niewolnictwa w koloniach i przewidującą ostateczne zniesienie wyznaczone na 1 sierpnia 1840 r. z rekompensatą finansową dla właścicieli niewolników szacowaną na 20 mln funtów< | + | W 1833 r. parlament brytyjski uchwalił ustawę decydującą o stopniowym zniesieniu niewolnictwa w koloniach i przewidującą ostateczne zniesienie wyznaczone na 1 sierpnia 1840 r. z rekompensatą finansową dla właścicieli niewolników szacowaną na 20 mln funtów<. . Pierwsze uspokajające wyniki uzyskane przez Brytyjczyków i brak rządowego projektu zniesienia niewolnictwa w koloniach francuskich skłoniły francuskich zwolenników walki z niewolnictwem wszystkich opcji politycznych do założenia w 1834 r. stowarzyszenia na rzecz zniesienia niewolnictwa, inspirowanego angielskim modelem abolicjonistycznym . |
W czerwcu 1840 roku Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Przeciw Niewolnictwu zorganizowało w Londynie pierwszy międzynarodowy kongres na rzecz zniesienia niewolnictwa. François-André Isambert, który został mianowany jednym z czterech wiceprezydentów, wziął udział w pracach jako sekretarz Towarzystwa na rzecz Zniesienia Niewolnictwa. | W czerwcu 1840 roku Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Przeciw Niewolnictwu zorganizowało w Londynie pierwszy międzynarodowy kongres na rzecz zniesienia niewolnictwa. François-André Isambert, który został mianowany jednym z czterech wiceprezydentów, wziął udział w pracach jako sekretarz Towarzystwa na rzecz Zniesienia Niewolnictwa. | ||
Aktualna wersja na dzień 08:50, 6 wrz 2024
W roku 1772 niewolnictwo zostało uznane za nielegalne w Anglii i Walii (sprawa Jamesa Somerseta).
W 1776 r. Thomas Jefferson zamierzał umieścić w Deklaracji Niepodległości USA potępienie niewolnictwa jako okrutnej wojny przeciw samej naturze ludzkiej, lecz nie znalazł poparcia wśród reszty delegatów na Kongres Kontynentalny. Konstytucja USA zakazała jedynie sprowadzania niewolników począwszy od 1807 r.
Pierwszym krajem, który zakazał handlu niewolnikami, została w 1792 roku Dania.
Pierwszym państwem, które formalnie zakazało niewolnictwa (4 lutego 1794 r.) była rewolucyjna Francja, jednak wkrótce Napoleon Bonaparte je przywrócił (1802).
Handlu niewolnikami zakazano postanowieniami kongresu wiedeńskiego w 1815, lecz nadal wolno było ich posiadać.
W koloniach brytyjskich handel ludźmi zniesiono w 1807, instytucję niewolnictwa w 1833 (z wyjątkiem Cejlonu oraz terytoriów podległych Kompanii Wschodnioindyjskiej, gdzie zniesiono je ostatecznie w 1843), we francuskich w 1848, w USA w 1865 (13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych), w Brazylii w 1888 r. Zakaz niewolnictwa powtórzono na międzynarodowych kongresach w Berlinie w 1885 i Brukseli w 1890 r.
Spis treści
Abolicjonizm
XVIII i XIX wieku ruch społeczno-polityczny i ideowy w Europie (głównie w Wielkiej Brytanii i Francji) i obu Amerykach (głównie w Stanach Zjednoczonych), stawiający sobie za zadanie zniesienie niewolnictwa i związanego z nim handlu ludźmi.
Wielka Brytania
1787 Society for Effecting the Abolition of the Slave Trade),
Ameryka
Francja
Towarzystwo Przyjaciół Czarnych
1788 - 1791
Société des amis des Noirs
pierwsze francuskie stowarzyszenie abolicjonistyczne (było wzorowane na stowarzyszeniu utworzonym rok wcześniej w Wielkiej Brytanii, Society for Effecting the Abolition of the Slave Trade),
Góownym przeciwnikiem był lobbystyczny Klub Massiac,
doprowadzając do przyjęcia dekretu ustawodawczego z 24 marca 1792 roku, przyznającego wolnym mężczyznom o innym kolorze skóry równość obywatelską. Wkrótce potem, 10 kwietnia, bezskutecznie próbowali doprowadzić do zniesienia handlu niewolnikami.
Nicolas de Condorcet
Emmanuel-Joseph Sieyès
Towarzystwo Przyjaciół Murzynów i Kolonii
Na mocy Dyrektoriatu utworzono Towarzystwo Przyjaciół Murzynów i Kolonii spotykało się 1796-1799, w skład którego weszli niektórzy z byłych członków pierwszego (Abbé Grégoire, Lanthenas)
Niewolnictwo zostało zniesione przez Konwent Narodowy 4 lutego 1794 roku. Następnie, po przywróceniu niewolnictwa przez Napoleona I w 1802 r.
Towarzystwo Moralności Chrześcijańskiej
założone w 1821 r., podjęło pałeczkę, powołując w 1822 r. Komitet ds. Zniesienia Handlu Czarnymi Niewolnikami3, którego niektórzy członkowie są przyszłymi założycielami SFAE4. Po ulepszeniach uzyskanych w pierwszych latach panowania Ludwika Filipa I, zwłaszcza w zakresie handlu niewolnikami, komitet ten został rozwiązany.
Francuskie Towarzystwo na rzecz Zniesienia Niewolnictwa
(SFAE) kliknij było francuskim stowarzyszeniem, które w latach 1834–1848
W 1833 r. parlament brytyjski uchwalił ustawę decydującą o stopniowym zniesieniu niewolnictwa w koloniach i przewidującą ostateczne zniesienie wyznaczone na 1 sierpnia 1840 r. z rekompensatą finansową dla właścicieli niewolników szacowaną na 20 mln funtów<. . Pierwsze uspokajające wyniki uzyskane przez Brytyjczyków i brak rządowego projektu zniesienia niewolnictwa w koloniach francuskich skłoniły francuskich zwolenników walki z niewolnictwem wszystkich opcji politycznych do założenia w 1834 r. stowarzyszenia na rzecz zniesienia niewolnictwa, inspirowanego angielskim modelem abolicjonistycznym .
W czerwcu 1840 roku Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Przeciw Niewolnictwu zorganizowało w Londynie pierwszy międzynarodowy kongres na rzecz zniesienia niewolnictwa. François-André Isambert, który został mianowany jednym z czterech wiceprezydentów, wziął udział w pracach jako sekretarz Towarzystwa na rzecz Zniesienia Niewolnictwa.
SFAE uczestniczyła również w drugim kongresie w Londynie w 1843 roku, reprezentowana przez Amédée Thayera.
we Francji historycznym dekretem z 27 kwietnia 1848 r. zniesienie niewolnictwa w koloniach francuskich zostało więc ogłoszone przez rząd tymczasowy złożony z jedenastu osób, z których pięć było członkami Francuskiego Towarzystwa Zniesienia Niewolnictwa: François Arago, Adolphe Crémieux, Alphonse de Lamartine, Louis Blanc i Alexandre Ledru-Rollin. Ponadto, szósty członek Rządu Tymczasowego, Ferdinand Flocon, podpisał jedną z petycji abolicjonistycznych zainicjowanych przez SFAE w 1844 roku.
