Edward Milewski
1894-1915
WSPOMNIENIE POŚMIERTNE
za http://rcin.org.pl/Content/35616/WA004_21279_U9143_Milewski-Kooperacya_o.pdf
Ś. p. Edward Milewski urodził się 13-go października 1876 roku. Gimnazyum klasyczne ukończył w Wilnie w r. 1894. W tymże roku wstąpił na Wydział prawny w Uniwersytecie w Moskwie i po złożeniu wszystkich egzaminów uzyskał dyplom w maju 1900 roku.
W październiku tegoż roku rozpoczął w Warszawie pracę publicystyczną jako stały współpracownik „Gazety handlowej".
W latach 1901 — 1905 pracował w charakterze taksatora i inspektora ogniowego w nowo utworzonem naówczas państwowem towarzystwie wzajemnych ubezpieczeń budowli od ognia w Królestwie Polskiem. W tymże czasie zamieszczał artykuły treści społecznej i krytyczno-literackiej w czasopismach warszawskich.
W roku 1906, zmuszony opuścić Warszawę, udał się do Paryża dla studyów z dziedziny sztuki i socyologii.
W czerwcu 1907 r. rozpoczął pracę w Związku Stowarzyszeń zarobkowych i gospodarczych we Lwowie, a w październiku tegoż roku został wydelegowany przez Związek dla przeprowadzenia studyów zagranicą z dziedziny kooperacyi ze szczególnem uwzględnieniem stowarzyszeń spożywczych i wytwórczo-spożywczych.
Zagranicą przebywał Edward Milewski do 1-go stycznia 1910 r., pracując kolejno w bibliotekach: Brukseli, Londynu, Paryża i Bazylei. Równocześnie mając względy praktyczne na oku, zwiedził we wspomnianych miastach, jakoteż w Gandawie, w Delft, w Manchesterze, w Glasgowie, w Hamburgu, Medyolanie, Regio-Emilia i w. i. szereg ważniejszych instytucyi współdzielczych, szczegółowo badając ich organizacyę, rozwój i stan gospodarki.
W roku 1910 po powrocie do Lwowa objął E. M. redakcyę czasopisma współdzielczego „Odrodzenie", organu Związku Stowarzyszeń zarobkowych i gospodarczych. Od 1-go stycznia 1914 r. redaguje równocześnie obok „Odrodzenia" miesięcznik „Zjednoczenie", poświęcony wyłącznie sprawom kooperacyi spożywczej.
W latach 1908— 1914 zamieścił E. M. szereg artykułów w czasopismach fachowych, a mianowicie: we wspomnianych wyżej „ Odrodzeniu “ i w „Zjednoczeniu", a nadto w „Społem" (Warszawa), w „Życiu współdzielczem" (Wilno), w „Czasopiśmie dla spółek oszczędności i pożyczek" (Lwów), w „Internationales Genossenschafts-Biilletin“ (Zurych), w „La cooperation" (Paryż), oraz w wielu innych.
W r. 1910 z okazyi Międzynarodowego Kongresu współdzielczego w Hamburgu opracował E. M. referat o kooperacyi na ziemiach polskich, który został ogłoszony po niemiecku pod tytułem: „Die genossenschaftliche Bewegung in Polen" i przedstawiony przez Delegacyę polską uczestnikom Kongresu.
W r. 1911 wydał E. M. pracę pod tytułem: „Sklepy społeczne" (rzecz o kooperacyi spożywców).
W r. 1912 przedstawił na V. Zjeździe polskich ekonomistów i prawników referat pod tytułem: „Kooperatyzm a kwestya robotnicza", który następnie ukazał się w osobnem wydaniu.
Pragnąc pozyskać dla ruchu współdzielczego młodzież, propagował E. M. zakładanie w kołach młodzieży uniwersyteckiej sekcyi kooperatystycznych. Sekcye takie powstały we Lwowie, w Krakowie, w Wiedniu, w Brukseli, w Leodyum i w kilku innych
W r. 1913 wydał E. M. broszurę pod tytułem: „W sprawie samokształcenia współdzielczego“, podnosząc konieczność rozwijania w sekcyach kooperatystycznych samokształcenia współdzielczego i zwrócenia bacznej uwagi na przygotowywanie się w kierunku praktycznym.
W r. 1913 przyczynił się E. M. do stworzenia w łonie Związku Stowarzyszeń zarobkowych i gospodarczych autonomicznej organizacyi pod nazwą: „Zjednoczenie stowarzyszeń spożywczych i spożywczo-wytwórczych" i został mianowany jej sekretarzem. Równocześnie powierzono Mu wykonywanie fachowej lustracyi tych stowarzyszeń.
Przez cały czas pracy w Związku rozwijał E. M. działalność pedagogiczną, biorąc w charakterze prelegenta udział w kursach współdzielczych, urządzanych wielokrotnie w Wiedniu, w Krakowie, i we Lwowie. Między innemi wykładał na kursie ekonomicznym we Lwowie, w r. 1913 w „Szkole nauk społeczno-politycznych" w Krakowie, oraz na kursie współdzielczym, urządzonym staraniem i pod protektoratem Polskiej Szkoły nauk politycznych.
Ś. p. Edward Milewski zmarł nagle na udar serca, w Wiedniu dnia 3-go maja 1915 r. (...)
Cześć Jego pamięci!
Kraków, 27 września 1915.
Dr. Leon Biegeleisen.
