Instytut Franciszka Grotowskiego

W Lublincu 1812 r. właścicielem dóbr lublinieckich był, który powołał w mieście Instytut Franciszka Grotowskiego mający na celu opiekę nad osieroconymi dziećmi i zapisał na jego utrzymanie część swojego majątku w testamencie

"Żył w Olszynie-wsi leżącej w powiecie lublinieckim sędzia Franciszek Grotowski, ur. tamże 8 października 1733 r., który sprzedaw szy w r. 1784 swą ojcowiznę, kupił majątek „Lubliniec“. Nie mając swych własnych dzieci, Grotowski był bardzo tkliwy dla dzieci biednych, którym często rozdawał podarunki. Grotowski był ze swej dobroczynności i miłości dla dzieci tak znany, że skoro tylko wyszedł ze swego zamku do miasta, już go otaczały gromady dzieci i garnęły się do niego jak do ojca. Grotowski zdołał majątek swój w ciągu życia tak powiększyć, że w dniu śmierci jego, to jest 11 listopada 1814 r. do majątku tego należał już zamek Wesoła, Solarnia, Kośmidry, Pludry, Małe Łagiewniki, Lisowice, Zawada łącznie z e Steblowem, Lubecko z Lipiem i Dralin. Do majątku należało oprócz ziemi, 27 650 morgów lasów.

Na dwa lata przed śmiercią sporządził Grotowski dn. 22 sierpnia 1812 r. testament, w którym wyznaczył swej żonie d o ­ żywotne używanie majątku z tym, że po jego śmierci 3/4 (trzy czwarte) spuścizny przeznaczone ma być na utworzenie zakładu wychowawczego, który ma być utrzymywany z dochodów pły2 0 nących z majątku. W zakładzie tym w myśl życzenia fundatora umieszczone miały być dzieci z całego Śląska od 9-12 roku życia.

Po śmierci fundatora i jego żony — przechodził majątek różne koleje, aż wreście 11 lipca 1843 r. położono w uroczysty sposób kamień węgielny pod budowę głównego budynku zakładu wychowawczego. Budowę zakładu ukończono dopiero w roku 1847, a złożyły się n a ń : 2 piętrowy budynek główny i dwa jednopiętrowe budynki gospodarcze. Wszystkie budynki zbudowano solidnie. Otwarcie zakładu nastąpiło 8 października 1848 r. Według postanowień fundatora - zakład ten miał wychować dzieci na ludzi bogobojnych i po chrześcijańsku myślących i przygotować je na ludzi czynu. Wychowanie było jednak ściśle niemieckie.

W roku 1922 zakupili zakład Ojcowie Oblaci, którzy prowadzili szkołę misyjną w Krotoszynie. Ponieważ szkoła nie mogła pomieścić wychowanków, Zgromadzenie skorzystało ze sposobności, zakupiło opisany wyżej sierociniec, i objęło go 25 kwietnia 1922." źródło