Maria Holder-Eggerowa

(1875-1941) z domu Szreter działaczka społeczna i polityczna (endecja)

1902 wraz z mężem stała się właścicielką dóbr ziemskich w Korytnicy w powiecie węgrowskim.

"Lista piastowanych przez Holder-Eggerową funkcji społecznych - w Korytnicy, powiecie, Warszawie - liczy kilkadziesiąt pozycji, stanowiąc najlepszy dowód dzieła jej życia".

1910 r. w Korytnicy zakłada kółko ziemianek (żony i córki ziemian okolicy). W 1913 r. koło korytnickie liczy o 95 członkiń, gdzie do wspólnej pracy włączyło się spore grono gospodyń wiejskich, ale "głównie z okolicznych wsi drobnoszlacheckich, gdyż ludność chłopska odnosiła się początkowo do działalności Holder-Eggerowej nieufnie". Ziemianki prowadziły szeroką działalność oświatową, charytatywną i gospodarczą (np. sklep łokciowo-galanteryjny).

Na początku 1914 Holder-Eggerowie były zaangażowani w działalność komitetu obywatelskiego, a następnie Powiatowej Rady Opiekuńczej, gdzie Maria kierowała sekcjami opieki społecznej i kulturalno-oświatową. O zakresie jej aktywności świadczą dane z 1920: "prezesowa a w powiecie Polskiej Macierzy Szkolnej, Związkowi Ziemianek (90 członkiń). Polskiemu Białemu Krzyżowi (141 członków), Patronatowi nad Poborowymi (141 członków) Polsko- -Amerykańskiemu Komitetowi Pomocy Dzieciom, Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi".

W 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej zaangażowała się w Węgrowie w powiatowy Obywatelski Komitet Obrony Państwa.

Jako delagatka Narodowej Organizacji Kobiet (NOK) dostała się z listy "endeckiej" do parlamentu. Lokalnie ścierała się z działaczami ludowymi.

Warto tu dodać, że w czasie kolejnych wyborów do Sejmu RP (1922) m.in. "kierowa a Stowarzyszeniem Zjednoczonych Ziemianek, pracowała w sekcji gospodyń wiejskich przy Centralnym Towarzystwie Rolniczym, zasiadała w Radzie Naczelnej Towarzystwa „Rozwój” w Warszawie, Radzie Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Siedlcach, przewodniczyła Oddziałowi PCK w Węgrowie, powiatowemu Komitetowi Pomocy Dzieciom, Sekcji Obrony Konstytucji w Węgrowie, była członkinią Rady Wojewódzkiej NOK".

od 1926 szefowa Związkowego Wydziału Sokolic (por. Zdzisław Pawluczuk - Kobiety w ruchu sokolskim w: Zdzisław Pawluczuk (red.) Z dziejów Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" Gdańsk 1996)

Pod konie życia angażowała się w działalność diecezjalnej Akcji Katolickiej.

Bibliografia

Arkadiusz Kołodziejczyk Maria Holder-Eggerowa W; Zeszyty Korytnickie tom 2 2010