Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Metryczka

Towarzystwo Przyjaciół Nauk (Warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Królewskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk) - organizacja jawna, o szerokich zainteresowaniach naukowych i literackich. Założona w 1800 roku w Warszawie (ówczesny zabór pruski), Skupiająca naukowców i mecenasów (przyjaciół) nauki, a również wielu działaczy politycznych z epoki stanisławowskiej, Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Pełniła rolę pierwszej polskiej Akademii.Rozwiązana przez Cara w 1932 z uwagi na zaangażowanie w powstanie listopadowe.

Władze i członkowie

Prezesami Towarzystwa Przyjaciół Nauk byli kolejno:

• Jan Chrzciciel Albertrandi (1800–1808),
• Stanisław Staszic (1808– 1825) i
• Julian Ursyn Niemcewicz (1826–1831).

Funkcje sekretarzy sprawowali:

• Franciszek Ksawery Dmochowski (1800–1802),
• Józef Kalasanty Szaniawski (1802–1804),
• Ludwik Osiński (1804–1814),
• Edward Czarnecki (1814–1824) i
• Łukasz Gołębiowski (1824–1831).

źródła

Lista imienna członków Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w styczniu 1829 roku – Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa

Monografia Aleksandra Kraushara

Aleksander Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800-1832. Monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych t. 1-9, Kraków-Warszawa 1902-1906

• KSIĘGA I Czasy pruskie. 1800-1807
• KSIĘGA II tom 1 Czasy Księstwa Warszawskiego. 1807-1815
• KSIĘGA II tom 2 Czasy Księstwa Warszawskiego. 1807-1815
• KSIĘGA III tom 1 Czterolecie pierwsze. 1816-1820
• KSIĘGA III tom 2 Czterolecie drugie. 1816-1820
• KSIĘGA III tom 3 Czterolecie przedostatnie. 1824-1828
• KSIĘGA III tom 4 Ostatnie lata. 1828-1830
• KSIĘGA IV Czasy polistopadowe. Epilog. 1831-1836

Poczatki organizacji...

Piotr Frączak Początki organizacji... rzecz o Towarzystwie Przyjaciół Nauk w czasie zaboru pruskiego (1800-1806)