Warszawskie Towarzystwo Pomocy Lekarskiej i Opieki nad Umysłowo i Nerwowo Chorymi
(1900 do dziś)
Do celów Towarzystwa należało zapewnienie bezpłatnej pomocy lekarskiej ubogim chorym z zaburzeniami psychicznymi, poprzez zakładanie ambulatoriów, szpitali, warsztatów. Statut Towarzystwa zatwierdzono w maju 1900 roku i w tym samym roku zostały wybrane jego pierwsze władze. Towarzystwo zrzeszało wiele wybitnych i wpływowych ludzi.
Spis treści
Krótka historia
"W roku sprawozdawczym upływa lat 30 działalności naszego Tow., które wzięło sobie za zadanie niesienia pomocy lekarskiej, materjalnei i moralnej — psychicznie i nerwowo chorym.
W pierwszych chwilach powstania Tow. działalność jego ograniczać się musiała do przychodzenia z pomocą materjalną niezamożnym chorym psychicznie lub ich rodzinom.
Już jednak w drugim roku istnienia Tow. przystępuje do realizacji projektu założenia schroniska dla psychicznie chorych w Drewnicy. W krótkim czasie zamiary wcielają się w czyn i już w maju 1903 r. schronisko zaczyna funkcjonować i przyjmować chorych.
W ciągu lat swej działalności zamienia się ono w zakład leczniczy (...) o nowoczesnych metodach leczenia.
Gdy więc pierwotne schronisko dla psychicznie chorych przekształciło się w zakład leczniczy, wśród pacjentów przybywających do zakładu zoczęła się wzmagać liczba chorych o stadiach ostrych, nie można byłoo myśleć o przyjmowaniu chorych nerwowych, wobec czego należało pomyśleć o stroszeniu dla nich osobnego zakładu.
Tow. więc, mimo trudności finansowych, ufne w dobrą sprawę, roku 1908 przystępuje do budowy sanatorium specjalnie dla nerwowo chorych w Karolinie pod Brwienowem a w dwa lata później oddaje go już do użytku.
W ostatnich latach Tow. rozwinęło działalność w zakresie opieki lekarskiej i materialnej chorym, znajdujących się śród rodzin, czy to ze względu na przepełnienie szpitali, czy też dlatego, że istnieje pewna kategorja chorych spokojnych, nie wymagających leczenia w zakładach"
Szpital
Większość istniejących do dzisiaj budynków powstało wówczas dzięki społecznej ofiarności i darom.
Szpital prowadzony i utrzymywany przez Towarzystwo do II Wojny Światowej został przez okupanta niemieckiego upaństwowiony, a po wojnie przejęty przez Ministerstwo Zdrowia.
Sanatorium
W 1911 r. Towarzystwo wybudowało w Karolinie koło Brwinowa na terenach ofiarowanych przez Karolinę Bobrowską pierwsze w kraju sanatorium dla niezamożnych osób z zaburzeniami psychicznymi. Kierownikiem był dr Wacław Knoff. Wkrótce po wojnie sanatorium zostało (po rozwiązaniu Towarzystwa w 1947 r.) przejęte przez państwo i przekazane na siedzibę zespołu Mazowsze.
