Tekst źródłowy strony Centralne Towarzystwo Gospodarcze w Wielkim Księstwie Poznańskim

 Jak dla przyrodnika, badającego naturę i jej zjawiska,
 najbogatszem źródłem wiedzy jest żywa księga przyrody,
 tak dla obserwatora spraw społecznych źródłem wiedzy i
 doświadczenia jest księga życia. 
 Ważną kartą w księdze życia Wielkopolski, to historya 
 Centralnego Towarzystwa Gospodarczego... Kaźmirz Grabowski (1)

=Metryczka=
organizacja społeczno-ekonomiczna ziemiaństwa polskiego w Wielkopolsce, założona w lutym 1861 na zjeździe lokalnych towarzystw gospodarczych. 

Po 1866 zrzeszało także chłopów, członków kółek rolniczych. 

Kierowane przez Zarząd Centralny (ZC), w terenie działało przez lokalne Towarzystwa Gospodarcze. W strukturze ZC wyodrębniono wydziały: techniczno-fabryczny, leśny, ogólny rolny, chowu inwentarza, spraw robotniczych. Wydział leśny z czasem przekształcił się w Towarzystwo Leśne, techniczno-fabryczny w Towarzystwo Gorzelników.

Przez działalność kółek rolniczo-włościańskich CTG dążyło do szerzenia oświaty rolniczej. Przed wybuchem I wojny światowej CTG wraz z Towarzystwem Rolniczym liczyło 800 członków. 1926 po połączeniu z in. organizacjami rolniczymi (m.in. ze Zjednoczeniem Producentów Rolnych) przekształciło się w Wielkopolskie Towarzystwo Rolnicze, które 1927 wraz ze Związkiem Wielkopolskich Kółek Rolniczych utworzyło Wielkopolskie Towarzystwo Kółek i Organizacji Rolniczych. 

==Przewodniczący==

Przewodniczącymi byli kolejno:
* [[Adolf Łączyński]] (1861-1865)
* [[Hipolit Cegielski]] (1865-1868)
* [[Włodzimierz Adolf Wolniewicz]] (1868-1873)
* [[Henryk Szuman]] (1873-1884)
* [[Zygmunt Szułdrzyński]] (1884-1891)
* [[Stanisław Żółtowski]] (1891-1905)
* [[Tadeusz Jackowski]] (1905-1914)
* [[Tadeusz Szułdrzyński]] (1914-1923)
* [[Mieczysław Chłapowski]] (1923-1926)

==Wydziały==
* Wydział Techniczno-Fabryczny: przekształcony później w Wydział Gorzelniczy, a następnie w [[Towarzystwo Gorzelników]]
* Wydział Leśny, przekształcony następnie w [[Towarzystwo Leśne]]
* Wydział Ogólny
* Wydział Rolny
* Wydział Chowy Inwentarza
* Wydział Spraw Robotniczych

==Towarzystwa Filialne==
Towarzystwo:
* Poznańsko-Szamotulskie
* Wągrowieckie
* Mogileńskie
* Kłecko-Kiszkowskie
* Szubińsko-Żnińskie
* Inowrocławsko-Strzelińskie
* Kępinsko-Ostrzeszowskie
* Pleszewsko-Odolanowskie
* Średzko-Gnieźnieńsko-Wrzesińskie
* Grodzisko-Nowotomysko-Babimojskie
* Gostyńskie
* Śremskie
* powiatów Nadnoteckich (czarnkowskiego, chodzieskiego, wyrzyskiego)
* Bydgoskie
* Leśne w W. Ks. Poznańskiem


==Organy prasowe==

od 1867 [[Ziemianin]], 

1889-1939 Poradnik Gospodarski.

==Bibliografia==

(1) [https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/141910/edition/152034/content Księga jubileuszowa wydana w 50 rocznicę założenia Centralnego Towarzystwa Gospodarczego w Wielkiem Księstwie Poznańskiem, Poznań 1911]