Tekst źródłowy strony Czytelnia dla Kobiet - Siemianowice

[[Kategoria: Czytelnie dla kobiet]]

fragmenty >>Z „Czytelni dla Kobiet“ w Siemianowicach<< za [https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/119131/edition/112026/content Głos Polek, 1927, nr jubileuszowy], śródtytuły od muzeum.asocjacje.org

==Początki==
Między papierami znajduje się
cenny dokument: protokół z pierwszego posiedzenia konstytucyjnego, które odbyło się dnia 20-go
grudnia 1903 r, w mieszkaniu p. dr. Stęślickiego
celem założenia w Siemianowicach towarzystwa
pod nazw ą „Czytelnia dla Kobiet“, na co też zebra nie zgodziło się jednogłośnie... Uchwalono dalej
statut towarzystwa, znajdujący się w załączeniu
i wybrano do zarządu p. Stęślicką przewodniczącą, p. Morgałłę wiceprzew ., p. Murkową
sekretarką, p. Pietruszkównę skarbniczką
i p. Śmiłowską bibliotekarką. Założycielkami
towarzystwa były ponadto p. Jadwiga Stęślicką
i p. Joanna Pietruszka. (...)
==Rozwój==
Rosła też „Czytelnia dla
Kobiet“ w oczach, z dnia na dzień, licząc już po
2 miesiącach 285 członków. (...)

Coraz baczniejszą uwagę zwracano też na
„Czytelnię“, Gmina wytoczyła przewodniczącej
proces o rzekomo nieformalne prowadzenie spisu
członków, który jednak przegrała. Wzywano członkinie na przesłuchy, by dowiedzieć się o dążeniach
towarzystwa. Podczas zabawy karnawałowej, przy
kawce i pączkach (kreplach) zebrała się tak wielka
ilość członkiń, że 2 salki Czytelni były przepełnione. Również na zebrania uczęszczało coraz więcej
kobiet, by wysłuchać pouczających odczytów, deklamacji, obradować nad sprawami gospodarstwa
domowego, dzielić się z rodaczkami, swemi troskami i kłopotami, a w reszcie, by pośpiewać w swojskiem kole o Wiśle, co tak smutno płynie, o zamku
krakowskim, który „błyszczy na skale, wieżami
sięga w obłoki“, w którym mieszka piękna królowa
Wanda, — by użalić się wreszcie „Serdecznej Matce“ nad niedolą ludu śląskiego.
==Przerwa==
Wówczas to wkroczyła władza pruska i brutalnie przerwała błogosławioną pracę towarzystwa
po kilku zaledwie miesiącach działalności. Czytelnię
rozwiązano ze „względów higienicznych i bezpieczeństwa“, gdyż salki i drzwi były za małe na tak
wielkie towarzystwo. Nikt nie chciał następnie odstąpić lokalu na zebrania, a prywatne mieszkania
były istotnie zbyt szczupłe. Towarzystwo przestało
istnieć. Wskrzeszono je w kilka lat później pod
nazwą 
==„Towarz. dla Kobiet“==

Pracowano z rozmaitem szczęściem i powodzeniem aż do wojny, podczas której ponownie zamarło życie towarzystwa,
pobudzonego do działalności dopiero w r. 1918 pod
przewodnictwem p. posłowej Sosińskiej. Z czasem przybrało towarzystwo nazwę Tow. Polek,
mając kolejno za przewodniczące pp. Łukowską,
Cichońską, Buchtową, a ostatnio p. Muskałową, która przyczyniła się w krótkim czasie
przez gorliwą pracę do znakomitego rozwoju organizacji, zakładając również osobny oddział Młodych
Polek. 

 tamteż pełna lista członkiń, a dalszej części

==informacja dodatkowa==

Tow. Polek w Siemianowicach Śląskich, pow. katowickim. jest jednem z najstarszych, pracuje bowiem z
przerwami od 20-go grudnia 1903 r., wskrzeszone następnie w r. 1909 upada podczas wojny, by 6-go stycznia 1919 r. podjąć pracę na nowo. Członkiń liczy 560!
Zebrania miesięczne. Towarzystwo posiada sztandar
i korzysta raz poraź z pomocy duchowieństwa. Przewodniczącą jest gorliwa i dzielna p. Anna Muskałowa. Ofiarnie popiera Towarzystwo p. ministrowa
Kiedroniowa, na cześć której stworzono bibliotekę jej
imienia dla oddziału Młodych Polek, który liczy 100
członkiń. Zarząd współpracuje z kuchnią dla bezrobotnych, która wydzielała przez dłuższy czas do 1000 obiadów dziennie. Odbył się kurs trykolarski w 23-ym r.
Towarzystwo zorganizowało pierwszą szkółkę polską,
liczącą do 150 dzieci w r. 1918-19. urządzało także w
wakacjach zabawy dla dzieci, w parku, w których brało
udział do 300 dzieci, które mimo pogróżek grencszucu
maszerowały pochodem codziennie przez ulice z pieśnią: „Jeszcze Polska nie zginęła“. Koło dzieci w r.
19-ym otrzymało też pierwszy sztandar dzieci polskich
na Śląsku. Liczne przedstawienia teatralne, wycieczki
do Częstochowy, Gołonoga itd. ożywiały działalność Towarzystwa. Urządza się stale przyjęcia dla dzieci w
dniu pierwszej Komunii św. Towarzystwo bierze czynny udział w Wszystkich przejawach życia narodowego
i społecznego.