KGW - II RP: Różnice pomiędzy wersjami

Z MediWiki
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Linia 2: Linia 2:
  
 
==Wprowadzenie==
 
==Wprowadzenie==
 +
 +
Podzielona Rzeczypospolita powoli tworzyła się z fragmentów o różnym prawie i różnych tradycjach. Dotyczyło to oczywiście i działalności społecznej, także tej związanej z samoorganizacją kobiet na wsi. Praktycznie do 1933 roku istniały osobne porządki prawne dotyczące stowarzyszeń, ale przecież nie tylko trudności z porządkiem prawnym utrudniały unifikację. Utrudniały to zarówno
 +
 +
* podziały ideowe (polityczne) - choć tuż przed odzyskaniem niepodległości i... uzyskania prawa wyborczego ruch kobiecy wydawał się stanowić jednolity front. Przykład - wśród sygnatariuszek apelu o równouprawnienie były "m.in. działaczki: Ligi Kobiet, Koła Ziemianek, Stowarzyszenia Kobiet Pracujących, Sekcji Kobiecej Polskiej Partii Socjalistycznej, Związku Równouprawnienia Kobiet, i Stowarzyszenia św. Zyty. Z propozycją podpisani petycji zwrócono się także do członkiń Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy oraz Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo. Oba stowarzyszenia jako jedyne odmówiły współpracy, motywując to założeniami ideologicznymi" (Kostrzewska s. 118).
 +
 +
* względy lokalnych tradycji (choćby nazwa kół gospodyń wiejskich nie przyjęła się np. na terenach Wielkopolski). Dość powiedzieć, że do 1939 roku nawet związki ziemianek, które - jak pokazałem - miały wspólne korzenie i współpracowały ze sobą silnie przed I w. ś. nie utworzyły jednej organizacji zachowując, mimo istnienia Rady Naczelnej i wspólnego pisma ([[Ziemianka Polska]]), regionalne odrębności.
 +
 +
Zerknijmy na dane zbiorcze z 1937 roku (za Dąbrowski Kazimierz, Radziejowska Wanda, Kobyliński Zygmunt: Prace zespołowe wsi. Warszawa 1938). Będzie to chyba dobry punkt wyjścia dla dalszych poszukiwań, tym bardziej, że zestawienie to zdaje się nie wyczerpywać różnorodności kół gospodyń w II Rzeczpospolitej.
 +
 +
===Stan ilościowy organizacji kobiecych wiejskich na dzień 1 kwietnia 1937 (**)===
 +
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
! Nazwa organizacji !! Zasięg województw (powiaty objęte)  !! Liczba kół !! Liczba członkiń
 +
|-
 +
| Centralna Organizacja KGW przy Centralnym Towarzystwie Organizacyi i Kółek Rolniczych w Warszawie (*) || 9 (118) || 2.388 || 44.561
 +
|-
 +
| Związek Włościanek Wielkopolskich w Poznaniu || 1 (27) || 294 || 10.000
 +
|-
 +
| Związek KGW ziem południowo-wschodnich we Lwowie || 3 (55) || 750 || 17.231
 +
|-
 +
|  Związek KGW przy Małopolskim Towarzystwie Rolniczym w Krakowie (*) || 1 (17) || 372 || 8.599
 +
|-
 +
| Pomorskie Zrzeszenie KGW w Toruniu || 1 (16) || 191 || 3.712
 +
|-
 +
| Sekcja Wiejska przy Towarzystwie Polek w Katowicach (*) || 1 (9)||  226 || 15.352
 +
|-
 +
| RAZEM || 16 (242) ||  4.221 || 99.455
 +
|}
 +
 +
(*) nie posiadające osobowości prawnej

Wersja z 23:44, 11 lut 2021

956px-RzeczpospolitaPolska1939.png

Wprowadzenie

Podzielona Rzeczypospolita powoli tworzyła się z fragmentów o różnym prawie i różnych tradycjach. Dotyczyło to oczywiście i działalności społecznej, także tej związanej z samoorganizacją kobiet na wsi. Praktycznie do 1933 roku istniały osobne porządki prawne dotyczące stowarzyszeń, ale przecież nie tylko trudności z porządkiem prawnym utrudniały unifikację. Utrudniały to zarówno

  • podziały ideowe (polityczne) - choć tuż przed odzyskaniem niepodległości i... uzyskania prawa wyborczego ruch kobiecy wydawał się stanowić jednolity front. Przykład - wśród sygnatariuszek apelu o równouprawnienie były "m.in. działaczki: Ligi Kobiet, Koła Ziemianek, Stowarzyszenia Kobiet Pracujących, Sekcji Kobiecej Polskiej Partii Socjalistycznej, Związku Równouprawnienia Kobiet, i Stowarzyszenia św. Zyty. Z propozycją podpisani petycji zwrócono się także do członkiń Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy oraz Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo. Oba stowarzyszenia jako jedyne odmówiły współpracy, motywując to założeniami ideologicznymi" (Kostrzewska s. 118).
  • względy lokalnych tradycji (choćby nazwa kół gospodyń wiejskich nie przyjęła się np. na terenach Wielkopolski). Dość powiedzieć, że do 1939 roku nawet związki ziemianek, które - jak pokazałem - miały wspólne korzenie i współpracowały ze sobą silnie przed I w. ś. nie utworzyły jednej organizacji zachowując, mimo istnienia Rady Naczelnej i wspólnego pisma (Ziemianka Polska), regionalne odrębności.

Zerknijmy na dane zbiorcze z 1937 roku (za Dąbrowski Kazimierz, Radziejowska Wanda, Kobyliński Zygmunt: Prace zespołowe wsi. Warszawa 1938). Będzie to chyba dobry punkt wyjścia dla dalszych poszukiwań, tym bardziej, że zestawienie to zdaje się nie wyczerpywać różnorodności kół gospodyń w II Rzeczpospolitej.

Stan ilościowy organizacji kobiecych wiejskich na dzień 1 kwietnia 1937 (**)

Nazwa organizacji Zasięg województw (powiaty objęte) Liczba kół Liczba członkiń
Centralna Organizacja KGW przy Centralnym Towarzystwie Organizacyi i Kółek Rolniczych w Warszawie (*) 9 (118) 2.388 44.561
Związek Włościanek Wielkopolskich w Poznaniu 1 (27) 294 10.000
Związek KGW ziem południowo-wschodnich we Lwowie 3 (55) 750 17.231
Związek KGW przy Małopolskim Towarzystwie Rolniczym w Krakowie (*) 1 (17) 372 8.599
Pomorskie Zrzeszenie KGW w Toruniu 1 (16) 191 3.712
Sekcja Wiejska przy Towarzystwie Polek w Katowicach (*) 1 (9) 226 15.352
RAZEM 16 (242) 4.221 99.455

(*) nie posiadające osobowości prawnej

Źródło: „https://muzeum.asocjacje.org/index.php?title=KGW_-_II_RP&oldid=934”