Koło Oświaty Ludowej
Powstało ono w końcu 1882 r. z inicjatywy Bolesława Hirszfelda i Mieczysława Brzezińskiego. W licznej grupie założycieli koła znaleźli się: Jan Ludwik Popławski, Mieczysław Schmidt, Stanisław Norblin, Ludwik Krzywicki, Kazimierz i Stanisław Chełchowscy, Józef Zieliński, Tadeusz Zaborowski i wielu innych. Członkami KOL byli także : student medycyny, a następnie lekarz Bolesław Jakimiak, Arkadiusz Puławski, Stanisław Rutkowski, w drugiej za połowie lat osiemdziesiątych szereg osób związanych z czasopismem „Głos", obok wspomnianych Popławskiego i Rutkowskiego, Adam Zakrzewski, Antoni Kossowski, Józef Psarski. Z KOL przez długie lata współpracował także Maksymilian Miłguj-Malinowski, który jednak nie był członkiem koła.
W latach 1889—1892 członkowie koła postanowili rozszerzy zakres działalności organizacji poprzez kupno tygodnika dla ludu. Rozpoczęto pertraktacje o zakup tygodnika „Zorza",
Śledztwo i masowe aresztowania po manifestacji ku czci Kilińskiego w dniu 17 kwietnia 1894 r. rozbiły nieomal całkowicie wszystkie tajne i półlegalne organizacje studenckie na Uniwersytecie, w tym, obok organizacji samokształceniowej KOŁO, Bratniej Pomocy, Związku Młodzieży Polskiej (Zet), także Koło Oświaty Ludowej. Aresztowano wówczas ponad 250 osób, w tej liczbie około 160 studentów.
Prace nad reaktywowaniem KOL na terenie Uniwersytetu rozpoczął Jan Załuska, wówczas student drugiego roku medycyny. Został on upoważniony przez członków KOL starszej generacji, lekarzy Józefa i Feliksa Swieżyńskich oraz Stanisława Rutkowskiego, wówczas dyrektora Ogrodu Krasińskich, do ponownego zorganizowania koła na Uniwersytecie. Z działaczy starszej generacji uczestniczyli w pracach koła także lekarze: Bolesław Jakimiak oraz, po powrocie z zesłania w 1896 г., Józef Psarski.
Trzon nowo tworzącego się KOL stanowiła łomżyńska grupa młodzieży: Maksymilian Jaźwiński, Jan Kucharzewski, Stanisław Wiśniewski, Antoni Sadzewicz, Roman Sochaczewski. Aktywnymi członkami koła byli także studenci warszawiacy: Stanisław Kasznica, Mieczysław Żbikowski, Andrzej Krysiński oraz pochodzący z okolic Radomia Władysław Zasada i Antoni Zapasiewicz z Lubartowa. Byli to studenci różnych wydziałów, przeważało jednak Prawo, Medycyna, a w mniejszym stopniu Wydział Matematyczno-Fizyczny
