Ruch na rzecz wstrzemięźliwości w Stanach Zjednoczonych
Wesprzyj przygotowanie publikacji o polskich tradycjach trzeźwościowych
Alexis De Tocqueville po swojej wizycie w 1831 roku w Ameryce pisał: „Kiedy pierwszy raz usłyszałem w Stanach Zjednoczonych, że sto tysięcy ludzi publicznie zobowiązało się, że nie będą używać alkoholu, rzecz wydała mi się raczej zabawna i nie mogłem z początku zrozumieć, dlaczego ci tak wstrzemięźliwi obywatele nie zadowolili się po prostu piciem wody we własnym domowym zaciszu. W końcu pojąłem, że sto tysięcy Amerykanów, zaniepokojonych wzrastającym wokół pijaństwem, postanowiło dać przykład abstynencji. (...) Można przypuszczać, że gdyby te sto tysięcy ludzi żyło we Francji, każdy z nich zwróciłby się do rządu z prośbą o sprawowanie nadzoru nad karczmami na terenie królestwa”. Wydaje się, że ten cytat i historia ruchu abstynenckiego (wstrzemięźliwości) w Stanach Zjednoczonych może być ciekawą ilustracją dyskusji na temat sposobu samoorganizowania się obywateli oraz stosowanych w działaniu ruchów społecznych metod i ich skuteczności, a tym samym punktem wyjścia do analizowania doświadczeń polskich.
Historia ruchu trzeźwościowego w Stanach Zjednoczonych, spożycie alkoholu stało się na świecie prawdziwą plagą społeczną dopiero w XIX wieku, to ważny element historii wielkich ruchów reformatorskich, które budowały system demokratyczny. Dzisiejszy brak zainteresowania tematem - traktowanie pijaństwa jako problemu jednostki, a jego kosztów społecznych jako problemu państwa, który sporą część budżetu czerpie z akcyzy alkoholowej - nie powinien nas odwodzić od chęci zrozumienia dlaczego, w jaki sposób i z jakim skutkiem ogromna rzesza społeczników i organizacji społecznych próbowała rozwiązać ten problem. A zarysowana przez de Tocqueville'a alternatywa pozwala obserwować historię, ale i dzisiejszą aktywność inicjatyw obywatelskich.
Lokalne korzenie
Można przyjąć, że ruch wstrzemięźliwości narodził się wraz z traktatem Benjamina Rusha (lekarz sygnatariusz Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych) z 1784 roku. Jednak to formy samoorganizacji nadały mu rzeczywisty kształt. Na przełomie XVIII i XIX wieku zaczęły powstawać lokalne i stanowe towarzystwa trzeźwości. Pierwsze bodaj w 1789 roku założone w Connecticut przez 200 farmerów, kolejne m.in. w Wirginii w 1800 r. a w stanie Nowy Jork w 1808 r….
Ciąg dalszy nastąpi...
Bibliografia
Grinberg D., „Voluntary associations” w amerykańskiej myśli ... jako siła reformatorska w dziewiętnastowiecznej Ameryce, „Znak”, nr 33 1981:
Jasiński J. Ruch Trzeźwościowy w Stanach Zjednoczonych Korzenie amerykańskiej prohibicji Alkoholizm i Narkomania 2008, Tom 21: nr 1
