Tadeusz Romanowicz
(1843-1901)
polityk demokratyczny w Galicji, członek stowarzyszeń konspiracyjnych i jawnych
Życiorys społecznika
Po maturze wraz z grupą kolegów w 1861 włączył się w działalność konspiracyjną. Aresztowany, więziony w dawnym klasztorze karmelickim we Lwowie, wyszedł na wolność po 4 miesiącach. Od 1862 studiował prawo na uniw. lwowskim. Brał także udział w manifestacjach patriotycznych oraz włączył się w działalność organizacji czerwonych we Lwowie. Praktycznie wraz ze Stanisławem Paszkowskim zorganizował ją od nowa dzieląc na piątki, dziesiątki, setki. Z chwilą wybuchu powstania organizacja liczyła już 300 osób. W marcu 1863 r. przeszedł do powstania. Po powrocie do Lwowa ostro krytykował przywódców powstania. Aresztowany przez Austriaków 1863, skazany został na 2 lata twierdzy. Karę odbył w Ołomuńcu, odmawiając wystąpienia o ułaskawienie do cesarza. Więzienie opuścił po ogłoszeniu generalnej amnestii 20 listopada 1865.
Współpracując z Franciszkiem Smolką wkrótce stał się jednym z czołowych polityków demokratycznych w Galicji. Był członkiem władz Towarzystwa Narodowo-Demokratycznego oraz członkiem redakcji "Tygodnika Naukowego i Literackiego" i "Dziennika Lwowskiego"[1]. W tym ostatnim do jego zamknięcia był faktycznym redaktorem naczelnym. W obu tych pismach oraz w wystąpieniach publicznych zwalczał politykę ugodową konserwatystów oraz bronił tradycji powstańczych opowiadając się zarazem za pracą u podstaw. Ten ostatni postulat próbował realizować wydając w latach 187-1870 pisemko "Gmina", zamieszczające porady dla tworzącego się wówczas samorządu. Działał również wśród rzemieślników lwowskich – od 1868 był sekretarzem Stowarzyszenia Młodzieży Czeladniczej ku Nauce i Rozrywce "Gwiazda". Działał również w Towarzystwie Pedagogicznym. Czynny w licznych organizacjach, był m.in. członkiem zarządów Tow. Kółek Rolniczych, Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych, prezesem Tow. Szkoły Ludowej we Lwowie, jednym z dyrektorów Galicyjskiej Kasy Oszczędności. Był członkiem lwowskiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i prezesem (1892-1897) Związku Polskich Gimnastycznych Towarzystw Sokolich w Austrii. Członek Wydziału Towarzystwa Uczestników powstania 1863/1864. Od końca 1886 był członkiem Ligi Polskiej, acz mało aktywnym. Od 1895 roku członek honorowy Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. Po powstaniu Ligi Narodowej opowiedział się przeciwko niej. Był zdecydowanym przeciwnikiem narodowych demokratów.